Miejscowości przemysłowe Staropolskiego Okręgu Przemysłowego

Teren Zagłębia Staropolskiego posiada liczne miejsca, gdzie odnalezione zostały ślady działalności przemysłowej, zwłaszcza zaś hutnictwa żelaza. Pierwsze dymarki pochodzą z II wieku p.n.e., jednak wyraźne nazwy miejscowości oraz wzmianki na temat kuźnic żelaznych pojawiły się znacznie później w źródłach, dopiero u Jana Długosza. Nazwy miejscowości na przestrzeni lat zmieniały się wielokrotnie.

Często jedna miejscowość obejmowała kilka zakładów, które posiadały w trakcie funkcjonowania różnych właścicieli. Tym samym, mogły one zmieniać także nazwy. Miejscowości Staropolskiego Okręgu Przemysłowego bardzo często powstawały na terenach oddalonych od siedzib ludzkich. Powstanie takiego zakładu determinowały najczęściej warunki topograficzne, czyli chociażby pobliże rzeki, która determinowała powstanie kuźnicy oraz osiedla fabrycznego w niedalekiej odległości. Jeśli w pobliżu istniała już osada, zwykle zmieniała ona swój charakter z rolniczego, na stricte przemysłowy. Choć teren ten posiadał mnóstwo miejscowości typowo przemysłowych, do czasów dzisiejszych przetrwało niewiele z pierwotnie działających.

Nie zachowały się także zabytki z tego okresu, a jedyne ślady po działalności przemysłowej na tamtym terenie to nazwy miejscowości, jak chociażby Żelaźnica, Wąglów, Ruda, etc.